Nếu bạn là người đang ở những bước đầu tiên tự tìm hiểu, tự học digital marketing, thì đây là bài viết dành cho bạn. Trong bài viết này, tôi sẽ chia sẻ với bạn hành trình tôi từ một người không biết gì về digital marketing, tôi tự học và sau 5 năm thì đã có một chút thành tựu. Mong rằng bạn sẽ hình dung rõ hơn về digital marketing và con đường sắp tới của mình.
1. Câu chuyện của tôi – một kẻ tự học và sai lầm không biết bao lần
Năm 2015, tôi mày mò làm MMO (make money online – kiếm tiền trên mạng) trên Youtube. Lúc đó cái này làm kiếm tiền rất dễ. Tôi toàn reup (ăn trộm) video của người khác, một ngày dùng VPS download và reup cả ngàn video. Lúc đó tôi có khoảng 200 kênh Youtube, mỗi ngày rung đùi cũng được cả trăm USD.
Sau đó, năm 2017, Youtube update thuật toán, nó càn quét hết mấy kênh reup, trong 1 đêm tôi mất toàn bộ mấy trăm kênh, và thu nhập quay lại gần như zero.
Sau cái đêm đẫm máu đó, tôi hiểu sâu sắc là đi ăn cắp thì trước sau cũng bay màu. Tôi tự xây lại một vài kênh Youtube khác bài bản, nhưng nó lên rất chậm.
Song song đó, tôi mày mò tự làm website, tự SEO (Search Engine Optimization) mong lấy traffic để làm affiliate. Tôi cũng tự mày mò học SEO, lúc này ở VN cũng đâu có ai dạy SEO.
Tôi lên Youtube học và làm theo, chỉ xui cái là xem nhầm vào các video hướng dẫn SEO theo kiểu mũ đen (blackhat SEO). Tôi làm theo, mua backlink, mua traffic ảo quá trời mà không ăn thua gì hết. Bởi vì tôi chỉ biết cái ngọn chứ không biết cái gốc rễ của các kỹ thuật, lại muốn làm nhanh, đốt cháy giai đoạn nên thất bại là hiển nhiên.
Rồi đến 2018, tôi may mắn được học SEO lại bài bản, bắt đầu SEO có kết quả nhưng lại nhận ra SEO thôi chưa đủ để có khách hàng, chứ chưa nói đến kiếm tiền làm giàu. Tôi từ từ nhận ra là marketing còn nhiều thứ lắm. Tôi quyết định học lại từ marketing nền tảng.
Cũng may là tiếng Anh của tôi tốt, nên tôi quyết định học trên Udemy, Coursera và Edx. Tôi cũng mua giáo trình từ nước ngoài về đọc. Sau đó áp dụng từ từ thì hiệu quả lên rõ rệt.
- Giáo trình marketing plan tôi mua từ Mỹ
Bên cạnh việc tự học về nền tảng của Marketing, tôi học thêm các kênh digital khác như Facebook Ads, Google Ads, Email Marketing, và Automation.
Sau 2 năm cày qua nhiều mảng, thì tôi vẫn quay lại làm SEO và Content. Các mảng kia tôi không phải pro nhưng đủ vững để lên kế hoạch đa kênh, và có mối quan hệ để sau này có việc là kết nối anh em lại làm.
2. Newbie nên bắt đầu từ đâu trong thế giới Digital Marketing rộng lớn này
Bước 01: học tốt 1 kênh trong digital marketing
Bạn nên chọn 1 mảng nhất định của digital marketing và theo đuổi nó đến cùng. Nếu sau 6 tháng học và làm hết sức, nhưng bạn vẫn thấy nó không phù hợp, không mang lại cho bạn năng lượng thì bạn nên chuyển qua mảng khác. Digital Marketing có nhiều mảng lắm.
Bước 02: học marketing nền tảng
Song song với việc học và thực hành kênh phía trên. Bạn phải đầu tư vào kiến thức nền tảng của marketing như Marketing Mix, Customer Behavior, Consumer behavior, Market/Customer Segment, Customer Journey, Customer Persona, Market Research.
Bên cạnh đó, bạn cũng phải tìm hiểu về cách thức vận hành doanh nghiệp. Cơ cấu chi phí – doanh thu – lợi nhuận. Cách thức các phòng ban quan hệ với nhau.
Bạn đừng nghĩ là làm marketing thì chỉ học marketing là đủ. Marketing nó gắn liền với các bộ phận khác như bán hàng, vận hành, sản xuất. Nếu bạn không nắm vững các mối quan hệ này, bạn khó mà đi xa được.
Sau nhiều năm tự học, tự làm digital marketing. Tôi đã có một doanh nghiệp nhỏ – ABC Digi, cung cấp dịch vụ SEO và Inbound Marketing. Thi thoảng tôi đi dạy digital marketing cho doanh nghiệp, cũng như mở lớp riêng của mình. Tôi là thanh niên áo đỏ đứng ở giữa.
Bước 03: nâng cao khả năng về content
Nếu bạn đã làm marketing, thì bạn không thể không làm tốt content, vì đây có thể nói là linh hồn của marketing. Dù bạn có kỹ thuật cao siêu đến đâu, nhưng content không tốt thì cũng không bán được hàng.
Đặc biệt, bạn cần tìm hiểu branding (thương hiệu). Bạn cần hiểu vai trò của thương hiệu thì mới làm content đúng được.
Bước 04: tìm hiểu thêm các mảng khác của digital marketing
Bạn cần tìm hiểu thêm các mảng khác trong digital marketing. Bạn không cần phải trở nên pro, nhưng bạn cần hiểu rõ bản chất của các mảng này là gì, để phối hợp với mảng của bạn giúp mang lại hiệu quả tốt hơn.
Tôi để ý là đa số các đại ca trong ngành đều là những người rất giỏi về 1 mảng, và biết rõ các mảng còn lại. Một số ít thì lại mạnh về khả năng lên kế hoạch và kiểm soát, họ không cần thật giỏi một mảng nào, nhưng chắc chắn là họ nắm rõ tất cả các mảng họ triển khai.
Tôi thì đi theo hướng giỏi 1 thứ và biết rõ các thứ còn lại. Chí ít là bây giờ nó đang đúng với tôi.
Tôi đã mất 3 năm để đi qua 4 bước này. Vừa học, vừa làm, sai lầm vô số. Bạn có thể đi nhanh hơn nhưng đừng bỏ bước nhé.
Nguồn: ABCDigi.Marketing